Liderlik
Ufak çaplı bir yönetici olarak algılanmaktan ve isteklerinizi uygulatamamaktan rahatsız mı oluyorsunuz? Enocta Katalog'da bulunan Yönetici Varlığınız ile Liderlik eğitimi tam size göre! Bunun yanı sırayönetim tarzınızı değiştirmek ve ekibinizin sizi tekrar sevmesini daha aktif çalışmasını sağlamak için yapmanız gerekenleri de aşağıda bulabilirsiniz:
"İade talebi ile nasıl ilgilenilmesi gerektiği kararını size bırakıyorum."
Ekibinizdeki farklı kişilere verdiğiniz karar verme yetkisinin düzeyi bu kişilerin bazı özelliklerine göre değişkenlik göstermelidir. Bu özellikler şunlardır:
Görev/unvan, Tecrübe, Duygusal olgunluk
Bunu, farklı liderlik çeşitlerini göz önünde bulundurarak biraz daha derinlemesine inceleyelim.
En iyi liderlerin genellikle yönettiği kişilere ve yapılacak olan işe bağlı olarak dört farklı liderlik tarzı arasında gidip geldiğini görmek sizi şaşırtabilir.
Liderlik ve yönetim, karşınızdaki duruma ve kişiye göre adapte etmeniz gereken değişken yeteneklerdir.
Şanslıyız ki, liderlik tarzımızı değiştirmemiz gereken durumları fark edebilmemiz için basit (ama etkili) bir liderlik sistemi var.
Tablodaki x ve y eksenlerinde gördüğünüz gibi, liderlik tarzınız ne kadar yönlendirici ve destekleyici olmak istediğinize (veya olmanız gerektiğine) bağlı olarak değişebilir.
Her bir liderlik tarzını daha iyi anlamanız adına hepsini birer örnek ile açıklayalım.
İnceleyeceğimiz ilk liderlik tarzı, “Söyleme” olarak adlandırdığımız tarz. Burada, çok az veya hiç destek sağlamadan bir çok yönlendirme yapıyorsunuz. Aslında bu bir liderlik tarzından çok bir yönetim tekniği çünkü burada gerçek bir liderlikten bahsetmek mümkün değil.
“Söyleme” tarzında, ekip üyelerinize söylemeniz gereken şeyler:
Çok da ilham veren bir liderlik değil. O halde bu liderlik tarzı nerede işimize yarayacak? Akla ilk gelen şey, freelance çalışanlar veya taşeron firmalarla çalışırken kullanılabilmesi.
Aklınızda çok belirgin bir netice olabilir ve o noktaya ulaşmak için ne yapılması gerektiğini çok iyi biliyor olabilirsiniz, ancak işi yapacak vaktiniz olmayabilir, bu durumda dışardan destek alabilirsiniz. Veya elinizde acil yapılması gereken bir iş olabilir, bu nedenle asistanınıza giderek tam olarak ne yapılmasını gerektiğini ona söyleyebilirsiniz.Tahmin edebileceğiniz gibi, “söyleme” tarzını kullanmak devamı olan bir kültür oluşturmayacak ve tabi ki küçük bir ekibin ötesine geçemeyecektir.
Ekibiniz freelance çalışanlar veya aracı kişiler gibi bireysel olarak katkı sağlayan kişilerden oluştuğunda kullanımı tavsiye edilir ve en iyi sonuçlar alınabilir.
Bir sonraki tarz “ikna” tarzı olarak geçiyor, burada hem oldukça fazla yönlendirme hem de destek sağlıyorsunuz. Bu liderlik tarzı, son kararın ekibinizdeki kişilerin kontrolünün dışında olduğu, ancak onların bu karar hakkında heyecanlanmalarını sağlamak istediğiniz durumlarda kullanılması önerilir.
Ekibinizi bir karara ikna etmeye çalışarak, onların desteğini alabilir ve ilgilerini çekebilirsiniz. Örneğin, bu liderlik tarzını bir mühendis grubunu ürününüzü götürmek istediğiniz yöne doğru yönlendirmek için kullanabilirsiniz. Kararı veren kişi sizsiniz, ancak onların da aynı yöne gitmeyi kabul etmelerini ve hatta bu konuda heyecanlanmalarını sağlamanız gerekiyor.
“İkna” liderlik tarzını kullanırken dikkat etmeniz gereken bir önemli unsur da bir kararı alırken onu daima nedenleri ile açıklamanızdır. Büyük resmi görebilmeleri ve kararınızın sadece sizin için değil herkes için en iyisi olduğunu anlayabilmeleri için ekibinizin tüm üyelerine gerekli bilgiyi vermelisiniz.
Ekibiniz tam zamanlı çalışanlar gibi bireysel katılımcılardan oluşuyorsa bu tarzı kullanabilirsiniz.
“Söyleme” ve “ikna” liderlik tarzlarını, bireysel katılımcılardan oluşan bir ekibi yönettiğinizde kullanmanız en iyi sonuçları almanızı sağlar.
Peki müdürler veya başkan yardımcıları gibi yöneticilerden oluşan bir ekibi yönettiğinizde hangi liderlik tarzını kullanmalısınız?
“İşbirliği” liderlik tarzında sağladığınız destek yüksekken, yönlendirme seviyeniz düşüyor. Genellikle, bir sorunu çözmek için tavsiyeler, fikirler ve çözüm önerileri istersiniz, ancak sonunda hangi yönden gidileceğine yine siz karar verirsiniz.
“İşbirliği” liderliğini kullanırken dikkat etmeniz gereken şey son kararı kimin verdiğini (siz) herkesin çok iyi bilmesi gerektiğidir. Onların bilgisine ihtiyacınız olduğunu ve bu bilginin karar verme aşamasında kullanılacağını bilmeleri gerekiyor.
“İşbirliği” liderlik tarzını ne zaman uygulamalısınız? En iyi örnek, ekip üyelerinizden birinin ekibe yeni birini işe almasıdır. Tüm görüşmeleri onlar yapar ve en iyi adayların listesini hazırlarlar, ancak adayın işe alınmasındaki son söz size aittir.
Ekibiniz üst düzey liderler ve orta seviyeli müdürlerden oluşuyorsa bu liderlik tarzını kullanmanız tavsiye edilir.
Bu liderlik çeşitlerinin en üst düzeyi ve size karar aşamasında çok az yönlendirme ve destek sağlama imkanı veriyor. Eğer son kararı verme konusunda tamamen güvenebileceğiniz birini bulduysanız, yapmanız gereken yalnızca “yetkilendirme” liderlik tarzını uygulamak. En iyi CEO’lar genellikle oldukça yetkilendirici liderlik tarzını uygularlar. Bunu yapmak zorundalar, aksi halde haftada 100 saat çalışmaları gerekir. Ekiplerine tamamen güvenirler ve kendileri gerçek işlerle çok az ilgilenirler. Ekiplerine çok fazla güvendiklerinden, çoğunlukla doğru kararları onların almasını beklerler.
Kritik kararları alması için başkalarını yetkilendirmek her zaman başarılı olmayabiliyor. CEO’nun ekibinin yanlış kararlar verdiğini gördüğü durumlarda, liderlik şeklini yetkilendirmeden işbirliği tarzına çevirmeye odaklanır. Eğer bu da işe yaramazsa, ekipte hatalı kararlar veren kişi yerine başka birini bu göreve getirir.
Ekibiniz yöneticiler ve başkan yardımcıları gibi üst düzey liderlerden oluşuyorsa, bu liderlik tarzını kullanabilirsiniz.
Liderlik tarzınızı ekibinizin büyüklüğüne ve büyüme hızına göre adapte etmeniz gereklidir. Bir kaç ekip yapısı örneğine ve bu ekiplerin ilgisini ve üretkenliğini en üst seviyeye taşıyabilmek için hangi liderlik tarzını uygulamanız gerektiğine bir göz atalım.
Küçük bir ekipten oluşan bir startup’da siz tek müdür olacağınızdan, zamanınızın çoğunu “ikna” ve “işbirliği” liderlik tarzlarını kullanarak geçireceksiniz.
Eğer bir kurucu ortağınız varsa, büyük ihtimalle bazı kararları alması için onları yetkilendireceksiniz çünkü bazı iş alanlarında onlar sizden daha fazla uzmanlığa sahip olabilir. (mühendislik, finans veya satış gibi).Ekibiniz büyümeye başladığında, ilk müdürlerinizi işe almaya veya terfi ettirmeye başlayacaksınız.
Bu noktada, sizin hazırladığınız direkt raporların sayısı azalacak ve gelişme kaydetmek için müdürlerinizle üzerinden çalışacaksınız.
Size rapor veren birkaç müdür ile birlikte, biraz ikna ve yetkilendirme ile karışık daha işbirlikli bir liderlik tarzına geçmek mantıklı olacaktır.
Müdürlerin, elinizdeki işleri kendi üzerlerine alarak sizin iş yükünüzü azaltmasını istiyorsunuz, ancak aynı zamanda sizin stratejinizi de iyice anlamaları ve sizin tamamen onaylayacağınız kararlar almaları gerekiyor, özellikle kendi ekiplerini kurduklarında bunlara ihtiyaçları olacak.
Birkaç yüz çalışanı bulunan bir şirkette genellikle en üstte CEO ile başlayarak farklı seviyelerde yönetimler bulunur. Çoğunlukla CEO, ekibindeki kişilerin gücüne bağlı olarak işbirlikli ve yetkilendirici liderlik tarzlarının bir karışımını uygular.
CEO’nun altında üst düzey yönetici ekibi de (müdürler, üst düzey müdürler, başkan yardımcıları vb.) çoğunlukla işbirlikli ve yetkilendirici liderlik tarzlarının bir karışımını uygularlar. Eğer ekipleri daha tecrübeli liderlerden (yönetici ve üst düzey yöneticiler) oluşuyorsa, karar alma konusunda onlara daha fazla insiyatif sağlar. Eğer durum böyle değilse, kararları genellikle işbirliği yolu ile alırlar.
Orta ölçekli işletmelerde bir CEO için herşey şirkete alınan insanların kalitesi ile başlar ve biter. İdeal olarak, işe almak isteyeceğiniz kişiler kendi A takımlarını kurabilecek olan A kalitede insanlardır.
Düşük yetenekli kişileri işe alarak bunu “söyleme” ve “ikna” liderlik tarzları ile telafi etmeye çalışan müdürlere karşı dikkatli olmasınız.
Tek karar, dört liderlik çeşidi
Şimdi de her bir liderlik tarzı için alınan kararı nasıl iletmeniz gerektiğine bakalım. 100 kişilik bir yazılım firmasının CEO’su olduğunuzu ve piyasaya yeni bir ürün sürmeye karar verdiğinizi farz edelim. Bu kararı dört farklı liderlik tarzında nasıl anlatmanız gerektiğini görelim:
Aynı zamanda tüm şirkete piyasaya yeni bir ürün sürme kararınızı bir an önce bildirmelisiniz. Bunu yapmak için en iyi zaman herkesin “ikna” modunda olduğu bir şirket toplantısı olabilir. Yeni ürünün neden önemli olduğu, müşterilere nasıl yardımcı olacağı ve şirketin büyümesine ve ekip için yeni fırsatlar doğmasına nasıl yardımcı olacağı hakkında konuşabilirsiniz.
Tüm bunları ana başlık ile bağlamak gerekirse eğer daha önce çok saygı ve ilgi alamayan bir yöneticiyseniz (veya böyle anılan bir tanıdığınız varsa), bunun nedeni büyük ihtimalle ne zaman hangi liderlik yöntemiyle davranmanız gerektiğini bilmemenizdir. Bu aşamada ise liderlik eğitimlerinden yararlanabilirsiniz.
Teknolojideki yenilikler ve değişen iş ortamları, proje yöneticilerinin rollerini ve hedeflerini dönüştürüyor. Bu dönüşümle birlikte Project Management Institue (PMI), Project Management Professional (PMP) sertifika sınavının içeriğini bu yılın başında değiştirdi.
Öğrenme şeklimizin kişiliğimize, beynimizin çalışma şekline, bulunduğumuz ortama ve kültüre bağlı olduğunu biliyor muydunuz?
Kişisel liderlik, yaşamın her alanında bireysel olarak bir üst noktaya çıkmamızı sağlayan en önemli yeteneklerden. Bu yeteneğin içinde bulunduğumuz dönemde aldığı kritik hal, hayatımızın direksiyonuna nasıl geçeriz gibi birçok soruya yanıt bulduğumuz webinarımızda, Kemal İslamoğlu bizlerle buluştu.
