Genel
Kurumsal eğitim, iş dünyasında bir organizasyonun başarısını belirleyen kritik bir faktör olarak öne çıkar. Etkili iletişim, işbirliği, ve ilişkiler, başarılı bir kurumsal yapının temel taşlardır. Bu bağlamda, empatik dinleme becerileri her geçen gün daha da popülerleşerek kurumsal eğitim programlarının vazgeçilmez bir parçası haline gelir.
Empatik dinleme, hem zihinsel hem de duygusal seviyede iletişimi güçlendiren, aktarılan mesajın daha derinlemesine anlaşılmasına olanak tanıyan bir yapılandırılmış dinleme ve sorgulama tekniğidir. Bu teknik, aktif dinleme yeteneklerini daha da geliştirerek ilişkileri güçlendirmenize ve derinleştirmenize yardımcı olur.
Empatik bir dinleyici olmak, hem kişisel yaşamınızda hem de iş yaşamında son derece hayati bir öneme sahiptir. Başkalarının bakış açılarını anlamak ve duygusal desteğinizi ifade etmek, güçlü iş ilişkileri kurmanıza ve sürdürmenize yardımcı olan önemli bir iletişim becerisidir. Bu makalede sizler için bu dinlemeyi tanımlayacak, neden bu kadar kritik olduğunu tartışacak ve kariyerinizde empatik dinlemeye odaklanmanıza yardımcı olacak ipuçları ve örnekler sunacağız.
Empatik dinleme, bir konuşma esnasında karşı tarafın ifadelerine özenle ve duyarlılıkla yaklaşma pratiğidir. Bu tür bir dinleme, diğer kişiyle duygusal bir bağ kurmayı ve kendi deneyimleriniz ile onların deneyimleri arasında benzerlikler bulmayı içerir, böylece daha samimi bir yanıt vermenizi sağlar. Aktif dinleme veya yansıtıcı dinleme olarak da bilinen bu dinleme, karşı tarafın ifadelerine titizlikle kulak vermenizi gerektirir.
Empatik biçimde dinlemeye hazırlanmak için karşıdakinin söylediklerine tam olarak odaklanırken zihni susturmak, açık bir şekilde dinlemek ve kelimeler aracılığıyla dinlemek gibi birbirinden farklı seçenekler önerilmektedir. Kurumsal danışman ve yazar Dr. Stephen R. Covey, bu dinlemenin dört aşaması olduğunu savunur. Bunlar;
1. İçeriği taklit etmek
İçerik taklidi, aktif ya da yansıtıcı dinleme dersleri kapsamında öğretilen dinlemenin en az etkili olduğu aşamadır.
2. İçeriğin yeniden ifade edilmesi
Bu aşama diğerine kıyasla biraz daha etkilidir ancak iletişimin sözlü kısmıyla sınırlı kalır.
3. Duyguları yansıtmak
Bu aşama ne söylenildiğinden ziyade aynı zamanda konuşmacının konu özelinde ne hissettiğini de içerir.
4. İçeriği yeniden ifade etmek ve duyguları yansıtmak
Covey, bu aşamayı konuşmacıya psikolojik bir rahatlama sağlama süreci olarak açıklar. İçeriği yeniden ifade etmek ve duyguları yansıtmak, konuşmacı ile dinleyici arasında daha yakın bir bağ kurar ve onlara güvende oldukları hissini verir. Covey'in "ruhtan ruha iletişim" olarak tanımladığı bu süreç, taraflar arasındaki güveni artırırken aynı zamanda duygusal engelleri kaldırır.
İletişim alanında, dinlemenin çeşitli türleri bulunur. Bazıları diğerlerine göre daha fazla beceri ve sabır gerektirebilir.
• Aktif Dinleme
Aktif dinleme, bir dinleme türü olarak değil, bir dinleme yaklaşımı olarak kabul edilir. Bu yöntem, tamamen karşıdaki kişinin ifadelerine odaklanır. Dinleyici, ardından duyduğu içeriği anlar ve konuşmacının mesajıyla ilgili duygu ve düşüncelerini onaylar. Aktif dinleyiciler, bazı karakteristik özelliklere sahiptirler. Bunlar arasında etkili göz teması kurma, kesintisiz dikkat ve sabır gibi özellikler bulunur. Aktif dinleyici, bu tutumuyla konuşmacının kendisine saygı gösterildiğini hissetmesine yardımcı olur.
• Empatik Dinleme
Bu dinleme türü, aktif dinlemenin temel mekanizmalarını içerir. Dinleyiciyi daha fazla adım atmaya teşvik eder. Empatik dinleyici, kendini tamamen diğer kişiye ve onun deneyimlerine odaklama niyetiyle sürece başlar. Covey’e göre empatik dinleme tekniklerini uygulamak, hem kişisel hikayelerimizin konuşmacının öyküsüne müdahale edebileceği hem de kendi doğru olduğunu savunma eğilimlerimizden ve kişisel bakış açımızdan feragat etmeyi gerektirebilir. Bu dinlemeyi düşünmenin başka bir yolu da kendinizi diğer kişinin yaşantısına yansıtmaktır; bu, kendi egonuzu ve önyargılarınızı bir kenara koymayı gerektirir.
Kariyerinizde empatik dinlemeyi uygulamanın temel nedenlerinden bazıları şunlardır:
• İş ilişkilerini güçlendirmek
Empatiyle dinlemek, diğer insanların kendilerini daha iyi ifade etmelerine ve duygusal olarak daha rahat hissetmelerine yardımcı olabilir. Bu, işyerinde güven oluşturmanıza ve daha olumlu ilişkiler geliştirmenize olanak sağlar.
• Düşünceli davranma alışkanlığınızı geliştirme
Başkalarının duygularını önemseyerek, günlük yaşamınızda daha nazik ve şefkatli olma eğiliminiz artabilir. Örneğin, bir iş arkadaşınızın ya da meslektaşının e-postasının tonundan rahatsız olduğunu öğrenirseniz, kendi e-postalarınızın ifadesini daha olumlu ve destekleyici hale getirmeyi düşünebilirsiniz.
• Verimliliği artırma
İş arkadaşları arasındaki güven ve anlayış, genellikle ekip olarak daha etkili bir şekilde çalışmalarını teşvik eder. Çatışmaların azaldığı bir ortamda, daha fazla çalışma süresi ve daha fazla iş sonucu elde edilmesi olasılığı artar.
• Sorun çözme
İş yerindeki zorluklar genellikle ekip üyelerinin birlikte çözüm arayışına girmesini gerektirir. İş arkadaşlarınızla güvenilir ve açık bir iletişim geçmişiniz varsa, işyeri sorunlarını yeni yaklaşımlarla ele almak konusunda daha fazla rahatlık hissedebilirsiniz. Örneğin, iş arkadaşınız size başka bir meslektaşının yeni satış stratejilerine saygı duymadığını belirtirse, diğerlerinin daha düşünceli bir şekilde davranmasını sağlamak için bir toplantıda onun görüşlerini desteklemek için yeni bir yol bulabilirsiniz.
Empatik dinlemeyi uygularken, karşı tarafın ifadelerini sabırla dinlemek onların görüşüne katılsanız da katılmasanız da önemlidir. Konuşmacının ifade ettiği duyguları anlamaya çalışmalı ve sözcüklerin ötesinde iletilen duygusal içeriğe de dikkat etmelisiniz. Kendinizi bir ayna gibi düşünün ve konuşmacının düşünce ve duygularını onlara geri yansıtın.
Empatik bir dinleyici olarak konuşmacının iletmek istediği mesajı devam ettirmesi için teşvik edici özetler sunmayı denemelisiniz. Örneğin, "Daha iyi kullanılabilecek yetenekleriniz ve deneyimleriniz olduğunu mu düşünüyorsunuz?" gibi söylemlerde bulunarak konuşmacının iletişim sürecine katkıda bulunabilir, konuşmacının kendisini rahat hissetmesini sağlamaya çalışabilirsiniz.
Empatik dinleyici olarak amacınız, konuşmacının savunma mekanizmalarını tetiklememektir. Bu nedenle doğrudan sorular sormaktan, tartışmaya girmekten veya gerçekleri sorgulamaktan kaçınmalısınız. Kanıtları daha sonra değerlendirmek için zaman olacaktır.
Konuşmacı, daha fazla bilgiye ihtiyaç duyduğunuz bir ifade kullandığında, bu ifadeyi bir soru şeklinde tekrarlamak yeterli olabilir. Örnek olarak konuşmacı "Şu anki pozisyonumdan memnun değilim" dediğinde, "Şu anki pozisyonunuzdan memnun olmadığınızı mı söylüyorsunuz?" benzerindeki bir soruyla ona yanıt vererek fazla şekilde detay vermesi konusunda teşvik edebilirsiniz. Bu tür basit bir soru, konuşmacının daha fazla bilgi paylaşmasını teşvik etmek için önemli bir adım olabilir.
Etkili bir dinleyici olabilmek için uygulamaya dayalı bazı adımlar vardır ve empatik şekilde dinleme becerilerinizi geliştirmek adına aşağıdaki yaklaşımları deneyebilirsiniz:
Konuşmacıya rahat ve güvende hissettiren bir ortam sunmak, onun size olan güvenini artırabilir. Örneğin, ofis ortamındaysanız bilgisayarınızı kapatabilir veya işinizi aksatmadığı takdirde telefonlarınızı sessiz moda alarak iletişimi sürdürebilirsiniz.
Empatiyle dinlerken karşınızdaki kişinin duygularını önemsediğinizi ve farkında olduğunuzu belirtmek önemlidir. Kısa ifadeler kullanarak, konuşmacıya duygularının ve düşüncelerinin değerli olduğunu hissettirebilirsiniz. Örneğin, "Anladım" veya "Bu sizin için önemli görünüyor" gibi ifadelerle bunu karşıdakine iletebilirsiniz.
Konuşmacı, vücut dilinden veya tavırlarından rahatsızlık duyduğunu belirtebilir. Örneğin, ayaklarını sallıyorsa veya otururken rahatsız bir duruş sergiliyorsa, bu onun gergin olduğunu işaret edebilir. Bu tür durumlarda, daha fazla onaylamayla yanıt vermek, sizin kendinden emin bir tavır sergilediğinizi göstermek ve sakin bir şekilde konuşmak düşünülebilir.
Bu tür konuşmaların amacı, konuşmacının duygularını kendi hızına göre ifade etmesine fırsat tanımaktır. Eğer konuşma sırasında kesintiler veya duraksamalar olursa, karşı taraf tekrar konuşmaya başlayana kadar sessiz kalmak anlayışlı bir yaklaşım olacaktır.
Karşı taraf, sizden görüşlerinizi paylaşmanızı isteyene kadar fikirlerinizi saklı tutmak, onların düşüncelerine değer verdiğinizi ve isteklerine saygı duyduğunuzu gösterir. Konuşmanın ilerleyen aşamalarında, konuşmacı "Sizin fikriniz nedir?" dediğinde görüşlerinizi sunabilirsiniz.
Birisi size güveniyorsa, bu güvenin kaynağı bilmedikleri bir sorunla başa çıkmak konusundaki yetenekleriniz olabilir. Eğer karşı taraf sizin görüşünüzü almak istiyorsa, onları cesaretlendirmek adına "Bu zorluğun üstesinden gelebileceğinize inanıyorum" gibi ifadeler kullanabilirsiniz.
"Temel İletişim Becerileri” eğitimi, bireylere etkili iletişim kurma yetenekleri kazandırmayı amaçlayan bir eğitim prosedürüdür. Bu tip eğitimler, bireylerin hem iş hem de kişisel yaşamlarında çok daha başarılı ve etkili bir iletişim kurmalarına yardımcı olarak empatik dinleme gibi önemli beceriler kazanmalarına katkıda bulunur.
Teknolojideki yenilikler ve değişen iş ortamları, proje yöneticilerinin rollerini ve hedeflerini dönüştürüyor. Bu dönüşümle birlikte Project Management Institue (PMI), Project Management Professional (PMP) sertifika sınavının içeriğini bu yılın başında değiştirdi.
Öğrenme şeklimizin kişiliğimize, beynimizin çalışma şekline, bulunduğumuz ortama ve kültüre bağlı olduğunu biliyor muydunuz?
Kişisel liderlik, yaşamın her alanında bireysel olarak bir üst noktaya çıkmamızı sağlayan en önemli yeteneklerden. Bu yeteneğin içinde bulunduğumuz dönemde aldığı kritik hal, hayatımızın direksiyonuna nasıl geçeriz gibi birçok soruya yanıt bulduğumuz webinarımızda, Kemal İslamoğlu bizlerle buluştu.
