İş Hayatı
Günlük yaşamın getirdiği zorluklar, baskılar ve değişimlerle başa çıkmak için stratejiler geliştirmeyi ifade eden stres yönetimi, bireyin sorun yaşadığı durumlarla daha sağlıklı ve etkili bir şekilde başa çıkmasına yardımcı olarak yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Bu sorunlardan biri topluluk önünde konuşma korkusudur.
Günümüzde başarı hikayeleri ve ilham veren örnekleriyle pek çok lider, konuşmacı veya sanatçı da hayatlarının bir döneminde topluluk önünde konuşma korkusu ile yüzleşti. Bu örnekler aslında korkunun üstesinden bir şekilde gelinebileceğini ve bunun kişisel gelişim için değerli bir fırsat olduğunu gösteriyor.
Glossofobi veya topluluk önünde konuşma korkusu, bir sosyal fobi veya sosyal kaygı bozukluğudur. Bazı kişiler topluluk önünde konuşma düşüncesi karşısında hafif bir gerginlik hissedebilirken, diğerleri tam bir anksiyete, panik ve korku hali yaşar. Anksiyete bozuklukları, ara sıra yaşanan endişe ya da sinirlilik halinin ötesine geçer. Yaşamakta ya da düşünmekte olduğunuz şeyle orantısız olan fazla korkulara sebep olurlar. Anksiyete bozuklukları zamanla kötüleşerek bazı koşullar altında çalışma yeteneğinize müdahale edebilecek düzeye gelir. Bu da kariyer ve kişisel gelişim için ciddi bir engel olabilir.
Örneğin, harika bir fikriniz var ama bunu bir toplantıda gündeme getirmekten çok korkuyorsunuz ya da bir satış sunumu sırasında konuşmaktan çekiniyorsunuz, bunu yenemezseniz korkunuzun başarınızın önüne geçmesine izin vermiş olursunuz. Bu korku ve çekincelerden ötürü başarılarınız avuçlarınız arasından kayıp gidebilir.
Bu yazımızda sizlere topluluk önünde konuşma korkusunun neden yaygınlaşabileceğinin yanı sıra kendini nasıl gösterdiğini daha iyi anlamanıza, nasıl yenebileceğinize ve hatta onu kendi avantajınıza nasıl çevirebileceğinize dair çeşitli bilgiler sunacağız.
Topluluk önünde konuşma korkusu, kişinin belirli bir grup insanın önünde konuşma yaparken yoğun bir endişe ve stres yaşaması durumudur. Bu korku, çoğu zaman "sahnede olma" deneyimiyle yakın şekilde ilişkilendirilir ve insanların büyük bir kısmını etkileyen yaygın bir kaygı türü olarak nitelendirilir.
Herhangi bir fobide olduğu gibi Glossofobi de korkuyu tetikleyen nesneye, aktiviteye, kişiye veya duruma karşı aşırı ve gerçekçi olmayan bir korku vardır.
Korku, zor ya da tehlikeli bir durumla karşı karşıya kaldığımız anlarda tamamen normal, refleksif ve faydalı bir tepkidir. Bizi tehditlere karşı son derece uyanık ve tepkisel yapan şey de aslında tam olarak budur. Topluluk önünde konuşma söz konusu olduğunda, yaşanan bu duygunun çok fazlası zararlı olabilirken, uygun düzeyde olanı yararlı olabilir. Korkuyu azaltmanın ve yönetmenin en değerli ilk adımı, neden korktuğunuzu keşfetmektir. Herkes korkuyu farklı şekilde geliştirir, deneyimler ve gösterir. Topluluk önünde konuşma korkusunun üstesinden gelmek büyük ölçüde bireysel bir yaklaşımdır.
Topluluk önünde konuşma korkusu, kendiniz başta olmak üzere içinde bulunduğunuz konuşma durumu ya da dinleyicileriniz veya herhangi bir faktör kombinasyonu hakkında nasıl düşündüğünüzden ötürü gelişebilir. Belki sizi kaygıya daha duyarlı hale getiren bazı temel yatkınlıklarınız vardır. Belki de gerçek benliğinizden şüphe etmenize neden olan iyi niyetli ama nihayetinde zararlı bir eleştiri yüzünden korku duygularınız başlamıştır. İşte topluluk önünde konuşma korkusunun sekiz nedeni:
- Öğrenilmiş Tepki
Geçmişte yaşadığınız olumsuz bir topluluk önünde konuşma veya performans deneyiminden hala etkileniyor olabilirsiniz. Size toplum içinde görünmenin nahoş, riskli ve hatta tehlikeli olduğunu “öğreten” bir şey olmuş olabilir. Dolayısıyla o zamandan beri başkalarının önüne çıkmaktan korku yaşamanız normaldir.
- Beklenti Kaygısı
Bir konuşma ya da sunum etkinliği öncesinde aşırı bir kaygı yaşıyor olabilirsiniz. Sürekli olarak yaklaşan bir konuşma öncesinde endişeleniyor, uykunuz ve iştahınız kaçıyor ya da neler olacağına odaklanıyorsanız beklenti kaygınız yüksek olabilir.
- Zihin Okuma
Kitlenizin siz ve konuşmalarınız hakkında ne düşündüğünü bilmek istiyor olabilirsiniz. Onların size meydan okuduğunu ya da sizi eleştirdiğini kendi zihninizde duyuyor olabilirsiniz. Yüz ifadelerinin size karşı gerçek duygularını ortaya koyduğundan emin misiniz?
- Gergin Görünme Korkusu
En büyük korkunuz herkesin ne kadar gergin olduğunuzu görmesi mi? Başka bir deyişle, "Gerçekten gergin görünürsem, herkes neden bahsettiğimi bilmediğimi anlayacak!" gibi duygular barındırıyorsanız topluluk önünde konuşma korkusu yaşamanız olasıdır.
- Konuşamama ve Unutkanlık Korkusu
Gerginlik ve kaygının size söylemeniz gereken her şeyi unutturacağından mı korkuyorsunuz? Beyninizin donduğunu hayal ediyor olabilir, hiçbir şey söyleyemeyeceğinizden veya mesajınızın önemli kısımlarını unutacağınızı düşünüyor olabilirsiniz. Bu korku topluluk önünde konuşma korkusu yaşamanıza neden olabilir.
- Beceri Eksikliği
Bir topluluk önünde konuşmacı olarak yetenekten yoksun olduğunuza ve orada olmamanız gerektiğine mi inanıyorsunuz? Bu problemin duyulmasına odaklandığınız için topluluk önünde konuşurken kaygı yaşıyor olabilirsiniz.
- Fiziksel Reaksiyon
En büyük sorununuz başkalarının önünde konuşurken verdiğiniz fiziksel tepkiler mi? Başlıca şikayetler arasında ağız kuruluğu, artan kalp çarpıntısı, mide-bağırsak rahatsızlığı, terleme, titreyen ses, nefes darlığı veya buna benzer belirtiler olabilir.
- Performans Oryantasyonu
Mükemmel bir görünüm elde etmeniz endişesi de sizi bu sorunla karşı karşıya bırakabilir. Kendinizi diğer bakışlarla karşılaştırmak veya performans beceriniz özelindeki konular topluluk önünde anksiyete duygusunu tetikleyici unsurlardır.
Belirtileri
Glossophobia, aşağıdaki gibi pek çok çeşitli semptomlara neden olabilir:
- Yoğun Kaygı: Konuşma öncesi ve esnasında yoğun kaygı ve endişe hali.
- Fiziksel Belirtiler: Kalp çarpıntısı, terleme, titreme, mide bulantısı, kaslarda gerilme gibi bazı belirtiler.
- Unutkanlık: Konuşma sırasında önemli bilgi veya detayları unutma korkusu.
- Negatif Düşünceler: "Başarısız olacağım", "Beğenilmeyeceğim" gibi bazı olumsuz düşüncelerin zihni işgal etmesi.
- Kaçınma Davranışları: Konuşma durumlarından kaçınma, topluluk önünde konuşmaktan çekinmek.
Topluluk önünde konuşma korkunuz günden güne daha da çok şiddetleniyor veya günlük yaşamınızı etkiliyorsa uzman desteği almak faydalı olabilir. Psikoterapi yöntemi veya ihtiyaç olması halinde ilaçlarla tedavi gerçekleştirilebilir. Ayrıca şu adımlar da size bu yolda yardımcı olabilir:
- Konunuza hâkim olun
Ne hakkında konuştuğunuzu ne kadar iyi anlar ve konuyu ne kadar çok önemserseniz, hata yapma ya da yoldan çıkma olasılığınız o derece azalır. Sizi dinleyen kitlenin hangi soruları sorabileceğini düşünmek için biraz zaman ayırın ve yanıtlarınızı öncesinde hazır edin.
- Organize olun
Sahne donanımı, işitsel veya görsel yardımcılar başta olmak üzere sunacağınız bilgileri öncesinde dikkatlice planlayın. Ne kadar düzenli olursanız, o kadar az endişeli olursunuz. Eğer mümkünse, sunum öncesinde konuşma yapacağınız alanı ziyaret ederek mevcut ekipmanları gözden geçirin.
- Pratik yapın
Sunumunuzun tamamını birkaç kez uygulamalı olarak tekrar edin. Bunu, yanında rahat hissettiğin bazı insanlarla gerçekleştirebilir ve geri bildirim isteyebilirsiniz. Objektif kişilerle de pratik yapmak da faydalı olabilir. Sunumunuzu izleyebilmek ve iyileştirme fırsatlarını görebilmek adına bir video çekimi yapmayı planlayabilirsiniz.
- Bazı endişelere meydan okuyun
Bir şeyden korktuğunuzda, kötü şeylerin olma olasılığını abartabilirsiniz. Endişelerinizi listeleyin. Daha sonra olası ve alternatif sonuçlarla, her bir endişeyi ya da korkulan sonuçların gerçekleşme olasılığını destekleyen herhangi bir nesnel kanıtı belirleyin. Sonrasında da doğrudan onlara meydan okuyun.
- Başarınızı görselleştirin
Sunumunuza az bir zaman kala konuşmanızın iyi geçeceğini hayal edin. Pozitif düşünceler, sosyal performansınız hakkındaki olumsuzluklarınızın bir kısmını azaltmanıza ve endişelerinizi gidermenize önemli ölçüde destek olabilir.
- Derin nefes alın
Bu çok sakinleştirici olabilir. Kürsüye çıkmadan önce ve konuşmanız sırasında iki veya daha fazla hem derin hem de yavaş nefes alın.
- Kitlenize değil, konuşmanıza ve konunuza odaklanın
İnsanlar esas olarak bilgilerin nasıl sunulduğundansa onların yeni olmasına dikkat ederler. Yeni ve dikkat çekici olan bir konuya odaklandıkları için gerginliğinizi fark etmeyebilirler. Dinleyiciler gergin olduğunuzu fark ederse sizi destekleyerek sunumunuzun başarılı olmasına katkıda bulunabilirler.
- Bir anlık sessizlikten korkmayın
Ne söylediğinizin kontrolünü kaybederseniz veya gergin hissetmeye başlarsanız ve zihniniz boşalırsa, sanki sonsuza kadar sessiz kalmışsınız gibi görünebilir. Oysa bu birkaç saniyelik olaydır. Daha uzun olsa bile muhtemelen dinleyicileriniz söylediklerinizi düşünmek için yaşadığınız duraksamaya aldırmayacaktır.
- Başarınızın farkına varın
Konuşmanızdaki mesajları net bir biçimde ilettiyseniz ve katılımcıların konuya odaklandığını gözlemliyorsanız, başarılı bir bağlantı kurmuşsunuz demektir. Ayrıca onların gülümsemeleri, başını sallamaları veya not almaları gibi pozitif tepkiler, vermek istediğiniz mesajın net, anlaşılır ve ilgi çekici olduğunu gösterir. Dinleyicilerinizin size sorular yöneltmesi, konuya dair yorum yapması veya etkileşimde bulunması da başarınızın bir göstergesidir. Konuşma veya sunumunuzdan sonra kendinizi alkışlayın. Mükemmel olmasa bile kendinizi izleyicilerinizden çok daha fazla eleştirdiğiniz için aslında siz birçok şeyi başarmışsınız demektir.
- Endişelerinizden herhangi birinin gerçekten gerçekleşip gerçekleşmediğine bakın.
Herkes hata yapar. Yaptığınız hataları becerilerinizi geliştirmek için bir fırsat olarak görün.
- Destek alın
Topluluk önünde konuşma korkusu yaşayan kişilere destek sunan bir gruba katılın.
Enocta Katalog’da yer alan Stres Yönetimi eğitimi ile bu korku ve iş dünyası hakkında önemli farkındalıklar kazanabilecekseniz. Duygusal farkındalıktan zaman yönetimine, rahatlama tekniklerinden olumlu düşünce kalıplarına kadar pek çok alanda beceriler kazanarak çok daha dengeli bir yaşam tarzı oluşturabileceksiniz.
Teknolojideki yenilikler ve değişen iş ortamları, proje yöneticilerinin rollerini ve hedeflerini dönüştürüyor. Bu dönüşümle birlikte Project Management Institue (PMI), Project Management Professional (PMP) sertifika sınavının içeriğini bu yılın başında değiştirdi.
Öğrenme şeklimizin kişiliğimize, beynimizin çalışma şekline, bulunduğumuz ortama ve kültüre bağlı olduğunu biliyor muydunuz?
Kişisel liderlik, yaşamın her alanında bireysel olarak bir üst noktaya çıkmamızı sağlayan en önemli yeteneklerden. Bu yeteneğin içinde bulunduğumuz dönemde aldığı kritik hal, hayatımızın direksiyonuna nasıl geçeriz gibi birçok soruya yanıt bulduğumuz webinarımızda, Kemal İslamoğlu bizlerle buluştu.
